Süni Mayalanma

İnfertilit (sonsuzluq), qorunma üsulu istifadə etmədən nizamlı cinsi əlaqəyə baxmayaraq 1 il içində uşaq sahibi ola bilməmə vəziyyətidir. Hər 100 cütdən 15-20 sində görülən infertilitə yaş irəlilədikcə daha sıx görülər. Sonsuzluq reproduktiv sistemlə əlaqədar sağlamlıq problemidir. Tək bir səbəbə bağlı ola bildiyi kimi; bir neçə faktorun birləşməsi ilə də reallaşa bilər. İnfertilitenin öhdəsindən gələ bilmək üçün etibarlı və təsirli bir çox müalicə üsulu vardır. Bu müalicələr cütlərin uşaq sahibi olma şansını artırır. Qadına və ya kişiyə aid səbəblərlə ola biləcəyi kimi yüzdə 10-15 lik xəstə qrupunda bütün araşdırmalara baxmayaraq hələ bir səbəb tapılmır.

Hansi vaxt həkimə gedilməli?

Qorunmadan nizamlı cinsi əlaqədə verməsinə baxmayaraq bir il içərisində hamiləlik əldə edilə bilməməsi vəziyyətində, infertilitə mövzusunda bir mərkəzə müraciət edilməlidir. Aşağıdakı hallarda həkiminizlə ünsiyyət qura bilərsiniz

Hamilə qalmağı düşünürsünüzsə və 30 yaşından büyükseniz əlavədən 6 aydır menstrual qanamanız olmadısa,
Menstural periyodlarınız nizamsız və ya ağrılı keçirsə, pelvik ağrı, endometrioz (şokolad kisti kimi) və ya təkrarlayan aşağı vəziyyətləri varsa (2 və ya daha çox usaq düşürme)
Aşağı sperma sayımı, testis və prostat xəstəlikləri keçmişi və ya cinsi problemlər varsa.

Uşaq sahibi olmaq istəyən cütlüklərə tətbiq olunan mualicələr

1. Aşılama müalicəsi

Xüsusilə kişiyə bağlı və səbəbi bilinməyən infertilitə faktlarında suni mayalanma müalicəsindən əvvəl seçilən müalicələrin başında aşılama müalicəsi gəlməkdədir. Aşılama etmədən, suni mayalanma müalicəsində olduğu kimi qadının yumurtalıqları xəbərdar edilər, yumurtalar çatladıktan sonra kişidən alınan spermanın usaqlık içinə  aparat ilə transfer edilir. Aşılamanın tətbiq edilebimesi üçün qadının turbalıxlarından ən az birinin açıq olması lazımdır. Kişinin sperma analizi nəticələri normal ya da normala yaxın olmalıdır. Ayrıca qadında, hamiləliyin olabilmesine maneə törədəcək endometrial bir patologiya olmamalıdır.

2. Süni Mayalanma Müalicəsi

Süni mayalanma müalicəsi ən çox seçilən köməkçi varyantıdır. Müalicə müddəti, qadının normaldan çox yumurta çıxara bilməsi məqsədiylə yumurtalıqların xəbərdar edilməsi üçün infertilitə dərmanları istifadə etməsiylə başlar. Süni mayalanma müalicəsində iki üsuldan istifadə olunur. İn vitro Fertilizasyon (IVF) və ya Mikroenjeksiyon (ICSI). IVF əməliyyatında, yumurta toplanması prosesində alınan yumurtalar xüsusi analiz qablarına yerləşdirilir üzərinə müəyyən nisbətlərdə spermalar əlavə olunur və spermaların yumurtalarla özbaşına döllemesi gözlənilər. IVF’in Mikroenjeksiyondan fərqi yumurta və sperma parametrlərinin uyğun olması lazımdır. Mikroenjeksiyon (ICSI), tək bir spermanın xüsusi bir mikroskop və mikromanipülatörler vasitəçiliyi ilə yetişmiş tək bir yumurta içinə enjekte edilməsi əməliyyatıdır. Enjekte edilən yumurtalar embrion inkişafını təmin etmək üçün inkişaf etdirilmiş çoxalmayerleri içində ana qarnına benzer mühit yaradan inkubatora yerləşdirilir. Sperma xüsusi bir mikroskop altında böyüdülüb Mikroenjeksiyon əməliyyatı edilirsə buna IMSI (yüksək böyütmekle sperma seçimi) deyilir.