Ağız, çənə və Üz Cərrahiyyəsi ilə doğuşdan ya da sonradan yaranan pozuqluqlar müvəffəqiyyətlə düzeltilebiliyor. Həm cərrahı texnikaların həm də istifadə edilən cihazların inkişafı əməliyyatların etibarlılığını də artırır.
Ağız-Çənə və Üz Cərrahiyyəsi və ya beynəlxalq adı ilə \”Oral və Maksillofasiyal Cərrahı\” dişhekimliğinin son illərdə ən çox inkişaf göstərən sahələrində biri olaraq qəbul edilir. Çənə-üz deformities; çənə oynağı və üz ağrıları; diş implantları; qəza və şişlərə bağlı çənə itkinlərinin düzəldilməsi; çənə qırıqları və yaralanmaları; Retensiya olmuş dişlər; idman təhlükəsizliyi və ağız xərçəngləri, çənə cərrahiyəsinin sahəsinə girən mövzular arasında iştirak edir.
Çənə və yüzdə ibarət olan şəkil pozuqluqlarının doğuşdan ola bildiyi kimi qəzalara və ya xəstəliklərə bağlı olaraq sonradan da ortaya çıxa bildiyini ifadə edilir. Alt çənə ilə üst çənənin bir-birinə və üzə görə uyğunlaşmazlığını xəstələrdə həm estetik, həm də funksional narahatlıqlara gətirib çıxardığına işarə edilir. Alt və ya üst çənənin bir-birinə görə qısa ya da uzun olması, üzün normaldan çox uzun olması və ya qısa olması tez gördüyümüz problemlər arasındadır. Ayrıca ön dişlərin kapanamamasına yol açan çənə pozuqluğu, alt çənənin çox naməlum olduğu vəziyyətlər, üst çənənin çox sallanan olmasına bağlı olaraq diş ətlərinin gülərkən çox görünməsi, yalnız çənə ucunu maraqlandıran şəkil pozuqluqları da cərrahı texnikalarla düzeltilebiliyor.
Bu tip problemləri olan insanlar çeynəmə və danışmada da problemlər yaşayırlar. İndiki vaxtda inkişaf edən texnologiya ilə bu pozuqluqların düzəldilməsidir asan hala gəlməkdədir. Həm cərrahı texnikaların həm də istifadə edilən cihazların son illərdəki inkişafı bu əməliyyatların müvəffəqiyyətini və etibarlılığını artırmışdır.
Ən əhəmiyyətli inkişaf, yayındırma osteogenezisi deyilən və ortopedik sıxlıqla qıç uzatmada istifadə sümük uzatma texnikasının çənə cərrahiyəsində istifadə edilməsi. Bu üsulla uşaqlardakı anadangəlmə çənə kısalıkları və üzün qeyri-kafi inkişafı düzeltilebildiği kimi, şiş və qəza nəticəsində böyük sümük itkiləri müalicə edilə bilir. Metodun ən əhəmiyyətli üstünlükləri, asan və təhlükəsiz həyata keçirilməsi və bədənin başqa bir yerindən sümük alınmasının gerekmemesi. Bu üsulla ayrıca dəri və əzələlərdə sümüklə birlikdə uzanaraq şekillenebilmekte. Sümük uzatma üsulu ilə böyük deformiteler düzeltilebildiği kimi, diş implantlarının tətbiqinə icazə verməyən çənə sümüyü əriməyə də müalicə edilə bilməkdədir. Zamanla azalan sümük miqdarı diş protezlerinin tətbiqini güçleştirmektedir. Çənə cərrahiyyəsi tətbiqləri həm bu tip problemləri ortadan qaldıracaq texnikalar ehtiva etməkdə həm də implant tətbiqləri ilə dişsizlik problemini ortadan qaldırmaqdadır.
İmplantları
Implantları, diş hekimliğinin ən aktual mövzularından birini təşkil edir. Eksik dişlərin tamamlanması üçün titan süni diş köklərindən ibarət implantları kiçik bir cərrahı cəhdlə çənə sümüyünə yerləşdirilir.
Orta hesabla 3-6 ay sonra implant ətrafını sıx və möhkəm bir sümük qucaqlayaraq möhkəm bir şəkildə çənə sümüyü içində oturmasını təmin edər. İmplantlara kron, körpü və hərəkətli diş protezləri tətbiq olunaraq klassik müalicədə qarşılaşılan bir çox problem ortadan qaldırılar. Məsələn tək diş əskikliyini aradan qaldırmaq üçün boşluğun hər iki yanındakı möhkəm dişlərin kəsilməsi ilə edilən klassik körpü metoddan yerinə, bu boşluğun implantla doldurulmasıyla estetik və sağlam nəticələr ortaya çıxar.
Çənə oynağı narahatlıqları
Çənə oynağı necədir? Digər oynaqların bənzər mi?
Çənə oynağı kəllə ilə alt çənə sümüyünün birləşdiyi yerdə, qulağın dərhal qarşısında iştirak edən kiçik bir oynağı. Alt çənənin hərəkət və funksiyalarını etməsinə icazə verər. Digər oynaqların quruluş olaraq bənzəsə də iş forması olaraq fərqlidir və bədəndə kombinə çalışaraq eyni işi edən iki oynağı olduğu başqa bir bölgə yoxdur.
Qulağınıza ətrafında bir ağrı var, ağızınızı da kifayət qədər açamıyorsunuz ..?
Çənə oynağı narahatlıqlarının dəyişik əlamətləri vardır. Xəstələr ümumiyyətlə, qulaq ağrısı, baş ağrısı və ağızlarını kifayət qədər açamadıklarından şikayətçidirlər Bunun yanında ağız açıb bağlama əsnasında çıxan səslərdən və ağrıdan da şikayətçi ola bilərlər. Burada müəyyənləşdirilməsi lazım olan narahatlığı səbəbidir ..
Çənə oynağı narahatlıqlarının səbəbləri nələrdir?
Artrit çənə oynağı narahatlığı səbəblərindən biridir. Bir zədə ya da gecə diş sıxmağa bağlı ola bilər. Digər sıx rast gəlinən bir səbəb də oynaq diskinin yer dəyişdirməsinin. Belə bir disk, klik səsi kimi səslərin ortaya çıxmasına, çənə hərəkətlərinin məhdudlaşdırılmasına və ağız açma və bağlama əsnasında ağrı olmasina səbəb ola bilər. Bir zədəyə və ya romatoid artrit bağlı olaraq ortaya çıxa bilən oynaq parçalarının bir-birinə qaynaması vəziyyəti isə çənə hərəkətini qismən və ya tamamilə kısıtlıyabilir.
Hər zaman problem, oynaqları özündə ola bilərmi?
Stressin çənə əzələlərində ağrı meydana gətirməsi çənə oynağı problemlərinə bənzər. Gecə diş gıcırdatma ya da sıxma, əzələlərdə ağrılı spazmlara və çənə hərəkətlərində çətinliklərə gətirib çıxarar. Xəstələrdə əzələ və oynaq problemləri birlikdə də görülə bilər. Bu səbəblərlə çənə oynağı xəstəliklərinin diaqnozu mürəkkəbdir və fərqli əməliyyatlar tələb edir. Müalicəni istiqamətləndirməsi baxımından oynaq problemlərinin səbəbinin təyin olunması son dərəcə əhəmiyyətlidir.
Müalicəsi mümkün mü?
Xroniki bir narahatlıq olması və birdən çox sistemi ilgilendirmesi səbəbi ilə problemin tamamilə ortadan qalxması zaman ala bilər. Ümumiyyətlə bir qrup çalışması tələb edir. Fizika müalicə metodları, ağıza taxılan xüsusi dislike, oynaq içi injection texnika və lazım olsa cərrahı cəhdlər həkim tərəfindən edilən əməliyyatlardır və indiki vaxtda müasir tətbiqlərlə çox yaxşı nəticələr alına. Ancaq bu narahatlığın müalicəsində xəstənin özünə də olduqca əhəmiyyətli işlər düşməkdədir.